💡 Situación de Aprendizaxe: «IA para o Medio Ambiente: creando conciencia con datos e imaxes»

📌 ODS 13: Acción polo clima
📌 Data conmemorativa: Día Mundial do Medio Ambiente (5 de xuño)

🎯 Obxectivo xeral

O alumnado aprenderá a usar ferramentas de IA para xerar contidos educativos sobre o cambio climático, combinando análise de información con xeración de imaxes e textos.

📚 Materias implicadas e a súa contribución

🔹 Ciencias Sociais, Xeografía e Historia

  • Impacto do cambio climático en Galicia e no mundo.
  • Cambios no territorio debido á crise climática.

🔹 Bioloxía e Xeoloxía

  • Explicación científica dos efectos do cambio climático.
  • Análise da perda de biodiversidade e alteracións nos ecosistemas galegos.

🔹 Matemáticas

  • Interpretación de gráficos de temperatura e emisións de CO₂.
  • Comparación de datos de diferentes anos para evidenciar tendencias.

🔹 Lingua Galega e Lingua Castelá

  • Creación de mensaxes de impacto e eslóganes persuasivos.
  • Análise da claridade e efectividade dos textos xerados por IA.

🔹 Tecnoloxía e Dixitalización

  • Uso da IA para a xeración de imaxes e análise da información.
  • Deseño de carteis dixitais con ferramentas como Canva Free ou LibreOffice Draw.

🔹 Educación Plástica, Visual e Audiovisual

  • Deseño de carteis e materiais gráficos con IA.
  • Reflexión sobre o impacto visual das imaxes xeradas.

🔹 Valores Éticos / Filosofía

  • Debate sobre o uso da IA na educación e o seu impacto na sociedade.
  • Reflexión sobre a responsabilidade humana fronte ao cambio climático.

🔎 Fases e actividades con exemplos concretos

📍 Fase 1: Exploración do cambio climático con IA (texto)

🎯 Obxectivo: Obter información clara sobre o impacto do cambio climático en Galicia utilizando IA.

🔹 Exemplo de actividade:
1️⃣ Busca de información con IA xenerativa

  • Pregunta a ChatGPT, Gemini, Copilot ou Perplexity
    ❓ «Explica en menos de 100 palabras como afecta o cambio climático a Galicia.»
  • Contrastar respostas con información de MeteoGalicia.
  • Reflexión en grupo: A IA deu unha resposta clara? Faltan datos?

📍 Fase 2: Creación de imaxes educativas con IA

🎯 Obxectivo: Usar IA xenerativa para crear imaxes que ilustren os efectos do cambio climático.

🔹 Exemplo de actividade:
1️⃣ Xeración de imaxes con IA

  • Acceder a Bing Image Creator (DALL·E Free) ou Leonardo.AI Free.
  • Introducir o seguinte prompt:
    📷 «Paisaxe de Galicia no ano 2050 se o cambio climático continúa: ondas de calor, incendios, secas.»
  • Análise da imaxe e discusión: Reflicte a realidade? Que melloraríamos?

2️⃣ Comparación con imaxes reais

  • Buscar en MeteoGalicia ou Google Imaxes fotos de Galicia en ondas de calor pasadas.
  • Comparar coa imaxe xerada por IA e debater o seu realismo.

📍 Fase 3: Creación de mensaxes de concienciación con IA

🎯 Obxectivo: Xerar mensaxes impactantes con IA para sensibilizar sobre o medio ambiente.

🔹 Exemplo de actividade:
1️⃣ Xeración de eslóganes con IA

  • Usar ChatGPT ou similar co seguinte prompt:
    ❓ «Crea un eslogan curto e directo sobre como frear o cambio climático en Galicia.»
  • Exemplos de respostas:
    • 🌱 «Actúa hoxe para salvar o mañá!»
    • 🔥 «Menos CO₂, máis futuro!»
  • Reflexión grupal: Cal funciona mellor para o alumnado?
  • Tamén o alumnado pode ser quen redacte o slogan e que a IA sexa quen escolla o gañador.

2️⃣ Deseño de carteis con ferramentas gratuítas

  • Usar as imaxes xeradas por IA + eslóganes en Canva ou similar.
  • Crear carteis educativos listos para usar na aula.

📍 Fase 4: Publicación e difusión na aula

🎯 Obxectivo: Compartir o contido xerado para fomentar a concienciación ambiental.

🔹 Exemplo de actividade:
1️⃣ Exposición dos carteis na aula ou centro

  • Imprimir e colocar nos corredores.
  • Organizar minipresentacións co alumnado empregando Gamma, Tomé ou Padlet.

2️⃣ Difusión en redes sociais escolares

  • Publicar unha imaxe co eslogan máis votado na conta do centro co hashtag #ODS13 #IAnaEscola.

📝 Avaliación da actividade

✅ Autoavaliación do profesorado:

  • Foi útil a IA no proceso?
  • Como podería mellorar a actividade na miña aula?

✅ Avaliación da actividade en grupo:

  • As imaxes xeradas axudan a entender o problema?
  • As mensaxes creadas son efectivas?

📌 Rúbrica de avaliación xeral da actividade

Criterios1 – Insuficiente2 – Aceptable (Aprobado)3 – Notable4 – Excelente
Uso de IA para obter informaciónUsa IA pero non contrasta os datos nin analiza a súa fiabilidade.Obtén información da IA e compáraa con fontes reais, pero sen análise profunda.Utiliza IA e fontes reais para obter información relevante e contrastada.Avalía criticamente a IA, identificando sesgos e erros, e propón melloras.
Interpretación de datos ambientaisNon identifica tendencias nos datos climáticos e non analiza os seus efectos.Interpreta datos básicos con axuda e describe algunhas tendencias.Analiza datos con claridade e propón relacións co cambio climático.Explica tendencias con profundidade, identificando causas e consecuencias.
Creación de eslóganes con IAXera mensaxes pouco claras ou sen impacto.Crea eslóganes sinxelos pero con mensaxes comprensibles.Redacta eslóganes efectivos, con mensaxes impactantes e ben estruturados.Crea eslóganes moi creativos, que destacan pola súa forza comunicativa.
Deseño de carteis educativosUsa IA pero sen aplicar principios visuais nin estruturais.Deseña carteis con IA e ferramentas dixitais, con certa claridade pero mellorables.Crea carteis ben estruturados, con boa combinación de imaxe e texto.Elabora carteis moi atractivos, cun deseño profesional e unha mensaxe clara e potente.
Participación na reflexión finalNon participa activamente no debate sobre IA e cambio climático.Expón algunhas ideas, pero sen moita profundidade.Participa activamente, argumentando con razoamentos claros.Fai unha análise crítica, propoñendo melloras e novas aplicacións da IA na educación.

🔗 Exemplos de Ferramentas

🔹 IA xenerativa de texto

✅ ChatGPT Free – https://openai.com/chatgpt
✅ Gemini (antes Bard) – https://gemini.google.com/
✅ Microsoft Copilot – https://copilot.microsoft.com/
✅ Perplexity AI – https://www.perplexity.ai/

🔹 IA xenerativa de imaxes

✅ Bing Image Creator (DALL·E Free) – https://www.bing.com/create
✅ Leonardo.AI Free – https://leonardo.ai/

🔹 Ferramentas para deseño de carteis e infografías

✅ Canva – https://www.canva.com/

🔹 Datos climáticos e fontes de contraste

✅ MeteoGalicia – https://www.meteogalicia.gal/
✅ Google Imaxes – https://www.google.com/imghp

🔹 Ferramentas para presentacións e difusión

✅ Gamma (presentacións interactivas con IA) – https://gamma.app/
✅ Tome (presentacións dinámicas con IA) – https://tome.app/
✅ Padlet (muro colaborativo virtual) – https://padlet.com/